土耳其语的特点

TURK TILI TO’G’RISIDA UMUMIY TUSHUNCHALAR

Turk tili Turkiya Jumhuriyatining davlat tilidir. Turkcha lahjalar Turkiyadan tashqari Bo lqon, Kipr, Iroq turklari orasida ham tarqalgan.

Turk tili - turkiy tillar oilasiga kiruvchi tillardan biri. Turkiy tilla r oilasi deganda kelib chiqishi bir, hozirgi chog…da bizning tilimiz qolipida (ya?ni fonetik, leksik, grammatik qurilishi o…zbek tiliga yaqin bir tilda) so…zlashuvchi tillarni tu shunamiz. Turkiy xalqlar bir yog…i uzoq Sibirdan boshlab Mo…g…uliston, Sharqiy Turkistondan tortib Afg…oniston, O…rta Osiyo, Eron, Kavkazortidan Uralga qadar kengliklarga bo…ylab Kichik Osiyo orqali Yevropaga qadar hududlarda yashaydi.

Turkiy tillar oilasini quyidagi tillar tashkil qiladi:

1.Q ipchoq guruhi: qirg…iz, qoraqalpoq, qozoq, qozon- tatar, tatar, no…g…ay,

qrim-tatar, qaraim, boshqirt, tavli (qorachay-cherkes), qumuq.

2.Qarluq guruhi: o…zbek, uyg…ur, sariq uyg…ur, salar, tillari.

3.O…g…uz guruhi: turk (Turkiya, Bolqon, Kipr, Iroqdagi turk lahjalari), ozarbayjon, turkman,

gagauz, xalach tillari.

4.Sibir guruhi: oltoy, sho…r, tuva, teleut, karagas, cho…lim, telengit, baraba,

qo…ybal, do…lg…an, qumandi, so…yan, to…fa, xakas, urankxay tillari.

5.Saxa (yoqut) tili.

6.Chuvash tili.

Bu tillarning barini bir tilning turli lahjalari deb qarovchi tilshunoslar ham bor. Lekin b u fikr turkshunoslikda ilmiy jihatdan o…zini oqlamaydi. Mazkur tillarning har biri hozirgi paytda ichki taraqqiyot natijasida shunday darajaga yetganki, ularni bir tilning turli lahjalari deb qaramoq xato. Hozir bu tillar (garchi ularning bari turkiy tillar qonuniyati doirasida rivojlanayotgan bo…lishiga qaramay) o…z yo…lini belgilab, har birining o…ziga xos yozma adabiy til an?anasi shakllangan. Hatt o o…zbek, uyg…ur, turk, ozarbayjon, tatar tillarining yozma adabiy til an?anasi uzoq asrli tarixga ega. Ayri m til gu-ruhlari o…rtasida juda katta farq bor. Ba?zan o…zaro uzoq bo…lgan til guruhlarining vakillari bir-birlarini tushunishga ham qiynaladilar. Bu farqni o…zbek tili bilan Sibirdagi sho…r yoki chuvash tillari orasidagi uzoqlikda kuzatish qiyin emas. Lah ja deganda bir til doirasida, lekin o…zaro uzoq bo…lgan shevalar gu-ruhi tushuniladi. Masalan, hozirgi o…zbek tili uch yirik lah-jadan tashkil topgan. Bular qarluq, qipchoq, o…g…uz lahjalaridir. Ular birgalikda o…zbek umumxalq tilini tashkil etadi.

Umumxalq tili va adabiy til

Tilshunoslikda umumxalq tili va adabiy til tushunchalari o…zaro farqlanadi. Umumxalq tili shevalar tilidir. Shevalar ham ma?lum qonuniyatlar asosida taraqqiy etadi.

Tilning muayyan qolipga solingan, ma?lum qoidalarga bo…ysundirilgan ko…rinishi adabiy tildir. Adabiy til qoida va me?yorlarining muhim ijtimoiy ahamiyati bor. Bu qoida va mezonlar barcha sheva vakillari uchun umumiy bo…lib, aloqa va fikrlashuv jarayonini osonlashtiradi. Davlat hujjatlari, matbuot, radio-televidenie, rasm iy va ilmiy ishlar, ta?lim adabiy tilda yuritiladi.

Ta?kidlash joizki, adabiy til bilan shevalar tili bir-biridan uzilgan holda rivojlana olmaydi ham. Adabiy tilning asosiy taraqqiyot manbalaridan biri shevalardir. Shevalar adabiy tilni muntazam holda oz iqlantirib turadi. Shu ta?sir bo…lmasa, adabiy til o…z yo…lini yo…qotadi. O…z navbatida, adabiy til me?yorlari, matbuot, ta?lim tili ham shevalarga ta?sir etib borad i. Tilning har ikki shakliga xos o…zaro munosabat va uyg…unlikni turkiy tillarda aniq va ra vshan kuzatish mumkin.

Umumxalq tilining ham, adabiy tilning ham o…z tarixi bor. Adabiy til tarixi yozuv tarixi bilan bog…liq. Yozuv paydo bo…lgandan keyin adabiy til shakllangan. Adabiy til, odatda, uzoq asrlar davomida xalqning ijtimoiy-siyosiy, madaniy yuksalishi, davlatchilik tarixi bilan bog…liq holda shakllanib, taraqqiy etadi.

Hozirgi zamon turk tili ham ikki xil ko…rinishda amal qilmoqda: turk adabiy tili va umumxalq tili.

Umumxalq turk tilining tarixi qadimda o ltoy tillari uchun umumiy bo…lgan ol toy davridan boshlanadi. Turk adabiy tilining tarixi esa ilk turkiy yozma yodgorliklar ma?lum bo…lgan qadimgi turk davridan boshlanadi.

Turk tilining tarixiy bosqichlari

Turk tili uzoq asrli yozma adabiy til an?anasiga ega. Hozirgi ko…rinishiga erishgung a qadar u juda katta tarixiy takomil bosqichini o…tgan.

Turk tili tarixini quyidagi davrlarga bo…lib o…rganish mumkin:

1.Eng qadimgi turkiy til (En eski Türk?e). Bu bosqich eng qadimgi d avrlardan to melodning V yuzyilliklariga qadar bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Bu davrdan yozma yodgorliklar saqlanib qolmagan.

Lekin keyingi asrlardan qolgan yozma obidalar tiliga asoslaniladigan bo‘lsa, ular uzoq tarixiy taraqqiyot natijasida shakllanga nligining guvohi bo‘lamiz. Shunga ko‘ra, melodning V asrlarigacha bo‘lgan davrni til taraqqiyotining alohida bosqichi sifatida tan olganimiz ma’qul.

2.Qadimgi turkiy adabiy til (En eski Türk Yaz? Dili). Bu bosqich VI-X asrlarni o‘z ichiga oladi. VI-VIII asrlarda tarix sahnasiga kelgan Birinchi va Ikkinchi turk (ko‘k turk) xoqon-liqlari davridagi ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayot turkiy xalqlar adabiyoti va tilining yangi bir bosqichga ko‘t arilishi uchun zamin hozirladi. Yozuv madaniyati gurkirab rivojlandi, yozma adabiyotning ilk namunalari ham ayni kezlar yaratildi. Yozma adabiy til, matn tuzish an’anasi shakllanib, butun bir saltanaga yoyildi. Ko‘k turk xoqonliqlarida yuzaga kelgan yozma adabiyot, adabiy til va matn tuzish an’analarining davomini uyg‘ur xoqonlig‘i davri manbalarida ham kuzatamiz. Ko‘k turk, uyg‘ur xoqonliqlari davrida yaratilgan yozma obidalar qadimgi turkiy adabiy tilning manbalaridir. Ular ko‘k turk (urxun-enisey), uyg‘ur, moniy, brahma, sug‘d, suryoniy yozuvlarida bitilgan. Muhimi, bulardan brahma xatidan boshqa barchasi alifbo tizimiga ega bo‘lgan fonetik yozuvlar bo‘lib, ularning imlo prinsiplari puxta ishlangan va qadimgi turkiy tilning fonetik-fonologik xususiyatlariga yaxshigina moslashgan edi.

3.Eski turkiy adabiy til (Eski Türk Yaz? Dili). Bu bosqich XI asrdan XIII yuzyillikning o‘rtalarigacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Mahmud Koshg‘ariyning "Devonu lug‘atit-turk" asarida keltirilgan turkiy parch alar, Yusuf Xos Hojibning "Qutadg‘u bilig", Adib Ahmad Yugnakiyning "Hibatu-l-haqo yiq" dostonlari, "O‘g‘uznoma" dostoni, Turkiy tafsir shu davrlarga oiddir. Muhimi shundaki, bu davrlarda yaratilgan asarlar hozirgi turkiy tillarning barchasi uchun mushtarak yodgorliklar bo‘lib, ular til tarixini o‘rganishda muhim manbalar sanaladi.

4.Eski Anado‘li turkchasi (Eski Anadolu Türk?esi). Bu yozma adabiy til XIII asr o‘rtalari-yu XV asrlarni o‘z ichiga

oladi. Ulug‘ ijodkor Yunus Emrening asarlari bu davr tilining ajoyib namunalaridandir.

5.Usmonli turkchasi (Osmanl?Türk?esi). Turk tilining ushbu tarixiy bosqichi XVI asrdan XX asr boshlariga qadar bo‘lgan davrni qamraydi. Bu davr yozma adabiy tilining lug‘at ta rkibida arab va fors tillaridan o‘zlashgan so‘zlar miqdori nihoyatda ko‘p. Usmonli turkchasi usmonlilar saltanatining oxiriga qadar saltanatning yozma adabiy tili sifatida amal qilgan.

6.Hozirgi zamon turk adabiy tili (?a ?da? Türk Yaz? Dili). XX asrning 10- yillaridan turk adabiy tilining yangi (hozirgi zamon) davri boshlanadi.

O…zbek va turk tillarining o…zaro farqli xususiyatlari

Ma?lumki, o…zbek tili ham, turk tili ham o…z asosini qadimgi turkiy tildan oladi. Biroq, ikkovining keyingi takomili o…zicha kechgan. Hozirgi o…zbek tili tarixan eski o…zbek tili (temuriylar zamonida Movarounnahr hamda Xurosonda amal qilgan "chig…atoy turkiysi" va undan keyingi davrlar yozma tili) asosida paydo bo…lgan. Turk tili esa Anado…lida amal qilgan o…g…uz guruhiga tayanuvchi usmonli turkchasi asosida shakllangan.

O…zbek va turk tili o…rtasidagi muhim farq shundaki, o…zbek adabiy tili turkiy tillarning qarluq (qarluq-chigil) guruhiga mansub, turk adabiy tili esa o…g…uz guruhiga kiradi. O…zbek tilining Xorazm shevalari ham o…g…uz lahjasiga mansub. Shuning uchun qarluq, qipchoq lahjasini tashkil qiluvchi o…zbek shevalari (masalan, Toshkent, Farg…ona, Samarqand shevalari) vakillariga qaraganda xorazmliklar turkchani oson tushunadilar.

O…zbek va turk tili orasidagi bunday farqlarning ba?zilari tilning ichki taraqqiyoti tufayli keyingi davrlarda yuz bergan bo…lsa, ayrimlari azaldan mavjud. O…g…uzlar va boshqa turkiy lahjalar orasidagi fonetik, morfologik, leksik-semantik va stilistik farqlar ni XI asrda yashab o…tgan ulug… tilshunos Mah-mud Koshg…ariy o…zining "Devonu lug…atit turk" asarida ko…rsatib o…tgan edi.

O…zbek va turk tillari orasidagi fonetik farqlar, asosan, quyidagilardan iborat:

Tilshunosligimizda o…zbek adabiy tilida olti unli fonema amal qiladi, deb qabul qilingan. Turk adabiy tilida esa unli fonemalar soni sakkizta. Shuni unutmaslik joizki, o…zbek shevalarida ham unlilar ko…p, ba?zi shevalarda ularning soni o…n-dan ortiq. Hozirgi o…zbek alifbosida unlilar uchun olti t a harf qabul qilingani bilan talaffuzda qolgan unlilarning o…rni ham sezilib turadi. Masalan, qara, qari, qattiq kabi so…zlarda [a] tovushi orqa qator unli sifatida talaffuz etiladi: qara, qar?, qatt?q. Tilak, bilak kabi so…zlarda esa [a] tovushi yumshoq, old qator unli sifatida (til?k, bil?k) talaffuz etiladi. Yoki qo…l, qo…r so…zlaridagi [o…] bilan ko…l, ko…r so…zlaridagi [o…] ham o…zaro farq qiladi: birinchi juftlikdagisi orqa qator qattiq (qol, qor), keyingi so…zl ardagisi old qator yumshoq (k?l, k?r) unlilardir. Lekin ba?zan bu so…zlar qo…shimcha olganda, qo…shimcha ta?sirida tovushlarning asl xususiyati kuchsizlashadi: qo…lga, qo…rga.

O…zbek adabiy tilida singarmonizm qonuni ko…p o…rinda buziladi. Turk tilida esa singarmonizm yetakchi o…rinda.

Yana bir jiha ti, hozirgi o…zbek imlosida morfologik prinsip bosh o…ringa olingan, turk imlosida esa fonetik prinsip yetakchidir. Ya?ni, talaffuzda bordi, keldi, aytti, qochti deganimiz bilan o…zbek tili imlo qoidasiga ko…ra bu so…zlardagi

qo…shimchalarni bir ko…rinishga keltirib, bordi, keldi, aytdi, qochdi shakllarida yozamiz. Turk adabiy tilida esa, eski o…zbek tilida bo…lgani singari, talaffuzi qanday bo…lsa, yozuvda ham shu ko…rinishda yoziladi.

Bulardan tashqari har ikki til orasida quyidagi fonetik farqlar ham bor:

so…z boshida jarangsiz [k] undoshi [g] ga aylanadi: ko…k - g?k, ko…z - g?z, kuz - güz, kun - gün, ketdi - gitti, keldi - geldi;

jarangsiz [t] tovushi [d] ga aylanadi: til - dil, tog… - da?, tor - dar, tish- di?, tuzdi - düzdü, to…g…ri - do?ru, to…qqiz - dokuz;

so…z boshidagi [m] o…rnida turkchada [b] keladi: men - ben, ming - bin, minmoq - binmek.

o…zbek tilidagi sonor [ng] tovushi o…rnida turk adabiy tilida [n] keladi: ko…ngil - g?nül, ming - bin, dengiz - deniz, uning - onun, sening - senin, kelsangiz - gelseniz. Biroq, sonor [ng] tovushi ayrim turk shevalarida saqlangan;

o…zbek tilidagi bo…lmoq fe?li turkchada [b] tovushi tushi rilib olmak shaklida talaffuz etiladi;

o…zbek tilida qo…sh undosh bilan aytiladigan ayrim sonlar turkchada bir undosh bilan keladi: ikki - iki, yetti - yedi, sakkiz - sekiz, to…qqiz -dokuz, o…ttiz - otuz;

turk tilida so…z oxirida ayrim undoshlar tushib qoladi: kap? (asli qadimgi turkiy tilda: kap?k), sariq - sar?, qattiq -kat?, achchiq - ac?;

Har ikkala tilning o…ziga xos xususiyatlarini quyidagi miso llarda aniq kuzatish mumkin:

O…zbek va turk tillari o…rtasida morfologik farqlar ham bor.

Turk tilida singarmoni zm qonuni qat?iy amal qilgani bois har bir qo…shimcha o…zak-negizning tabiatiga bog…liq holda fonetik variantlardan iborat bo…ladi. Masalan, turk tilida ko…plik ko…rsatkichi - lar, -ler; egalik qo…shimchasi -?m, -im, -um, -üm kabi fonetik variantlarga ega va boshqalar.

Otlardagi kelishik kategoriyasi ikki tilda quyidagi shakllarda amal qiladi:

Turk tilida istak maylining ko…p ligi -al?, -eli qo…shimchasiga shaxs-son affiksi qo…shib yasaladi: yapal?m (qilaylik), y?kayal?m (yuvaylik), gidelim (ketaylik, boraylik), gezelim (yuraylik, sayr etaylik).

Muhimi shundaki, turk tiliga xos bo…lgan qo…shimchalar hozirgi o…zbek adabiy tili da saqlanmagan, biroq ular eski o…zbek tilida ("chig…atoy turkiysi"da) keng amal qilgan. Ushbu o…rinda mumtoz shoirlarimizdan Mavlono Lutfiy she?rlaridan misol keltiraylik:

Men k?ngül berdim yangaq?ng al?na,

Bolmad?m vāqif bu makr-u al?na.

Emdi lābud, ?ar a yoq k?rm?k ker?k

Har ne tengri salm?? olsa al?na.

Keltirilgan tuyuqning birinchi misrasidagi al - "qizil" ma?nosida (al-?-na), ikkinchisi "makr, hiyla" (al-?-na), oxirgi misradagi al?n esa "peshona" ma?nosida kelgan (al?n-a). Jo…nalish kelishigi -na, -a qo…shimchasi bilan yasalgan.

Yana bir bayt:

Kel egri oltural?, da?? egri soral?,

Ki sarv ü?ün qāmat?ng ne balā q?ld? jān?ma.

Oltural?, soral? so…zlaridagi -al? affiksi istak ma?nosini anglatadi.

Shuningdek, bu qo…shimchalar o…g…uz guruhiga kiruvchi hozirgi xorazm shevalarida ham uchraydi. Masalan: alal? (olaylik), oynal? (o…ynaylik), baral? (boraylik), g?l?li (kelaylik) kabi.

Har ikki tilni qiyoslar ekanmiz, ularning leksik tarkibidagi o…ziga xoslikni ham kuzatamiz.

Turk tilining lug…at tarkibida al?n (peshona), ku?u (oqqush), k?lavuz (yetakchi), ?ksüz (yetim) kabi so…zlar ham bor. Bu so…zlar qadimgi turkiy tilda keng qo…llanilgan, biroq hozirgi o…zbek adabiy tilida saqlanmagan. Xuddi shuning singari, o…zbek tilidagi ayrim qadimiy so…zlar turk tilida yo…q.Ularning o…rnida boshqa so…zlarni ishlatadilar.

Yangi so…zlar yasash borasida ham turk tilida farqli jihatlar bor. Masalan, o…zbek tilidagi oshpaz so…zi turkiy+forsiy komponentlardan tashkil topgan. Turk tilida buni a??? yoki ah?? deyiladi. Yoki: o…zbekcha etikdo…z, yamoqchi - turkchada ayakkab?c?, dehqon - ?ift?i (?iftlik -"ekinzor, dala" so…zidan) yoki k?ylü (k?y - "qishloq" so…zidan), vakil -temsilci, s?zcü, vekil, elchixona - el?ilik, büyükel?ilik, ko…zoynak - g?zlük va boshqalar.

Turk tili lug…at tarkibida G…arbiy Yevropa tillaridan o…zlashgan so…zlar ham salmoqli o…rinni egallaydi. O…zbek tiliga bunday so…zlar rus tili orqali o…zlashgan, shu bois ular ruscha talaffuzga ega. Turk tiliga esa to…g…ridan-to…g…ri o…sha tillardan o…tgan va ularning talaffuzi ham o…ziga xos: otel, oto, dans, demokrasi, diplomasi, ekoloji va boshqalar.

Turk tilining lug…at tarkibida keyingi davrlarda yasalgan so…zlar ham anchagina: u?ak (samolyot), durak (bekat), ?evirmen (tarjimon), yaz?m (orfografiya), gelir (foyda, daromad) kabi.

Ikkala tilni o…zaro qiyoslar ekanmiz, ayniqsa, turg…un iboralarning qurilishi e?tiborni o…ziga tortadi. Turk tilida o…zbek tilidagi iboralarga juda yaqin turuvchi iboralar ham ko…p. G?zden ka??rmak, iki aya??n? bir pabuca sokmak, i?i suya dü?mek, kab?na s??mamak, sa??n? süpürge etmek shular jumlasiga kiradi. Shuningdek, turk tilining o…z qolipi asosida yasalgan iboralar ham oz emas. Masalan: sakal? ele vermek - o…z ixtiyorini birovga bermoq, ?e ytana uymak - shaytonning gapiga kirmoq, ekme?ine ya? sürmek - birovning noniga yog… surmoq, g?z alt?na almak - hibsga olmoq, hayal k?r?kl???na u?ramak - xayoldagi narsa chilparchin bo…lmoq, k??eye d?nmek - omadi kelib, ishlari yurushib ketmoq, umutsuzlu?a kap?lmak - umidsizlikka tushmoq, tam üstüne basmak - taxmindagi to…ppa-to…g…ri chiqmoq. Turkcha iboralardagi bunday farqli jihatlar turkiy tillar uslubiy imkoniyatlarining nihoyatda kengligi, ularning boyligidan dalolat beradi.

Араб тили

тарихидан

16.03.2010 10:41

Мингйилданорти?тарихгаэгаб?лганбоймаънавиймеросимиз, асосан, араб?зувидагиманбаларор?алиетибкелган. Маълумки, бу?зуварабларнигинаэмас, балкиарабб?лмаганк?пгинашар?хал?ларинингадаби?тивафанида??ланибкелган?арф-товушли?зувдир. У?адимгифиникий?зувинингоромийтармо?иданкелибчи??ан. МилоднингIII–IV асрларидашаклланиниб, арабтилинингифодасиучун??лланабошлаганва“араб?зуви” номиниолган. Оромийалифбосида22 та?арфб?лган. Арабларбуалифбога 6 таянгитовуш?арф (? ? ? ? ? ?) ??шиб, 28 тагаетгазганлар. ?арфларс?збошида, с?з?ртасида, с?зохиридаваало?ида?зилишшаклларигаэга. Улар?

(алиф), ?(дол), ?(зол), ?(ре), ?(зе), ?(вов) б?либ, с?збошидавас?з?ртасида??шилиб?зилмайди. Араб?зувидаги28 та?арфдан18 тасимуста?илграфикбелгисигаэга. Бош?а?арфларустига?китагига??шилганну?таларнингсонига?арабфар?ланадилар. Арабалифбосидаги?арфларнингдеярли?аммасиундоштовушларни, фа?атучтаси- ? (алиф), ?(вов), (?) унлитовушларнибилдирибкелади. (“Вов” ва“?” ?амунли, ?амундошвазифасинибажаради). Бу?зувдаунлиларниифода?илишучун?арфларнингост-устига??йиладиган?аракатларданфойдаланилади. Биро?, араб?зувидаунлиларгаишора??йилмаса?ам, с?зларсарвуна?в?оидаларигак?рамазмунгамослаб??илаверади.

Эски?збекалифбосиараб?зувиасосига?урилди. ?збекхал?инингтарихдаяратилганбарчаадабийваилмийманбаалар, асосанараб?тилидабитилди. Са?ланиб?олгандалилларгак?ра?ртаОси??удудидаараб?зувидабитилгандастлабки?ужжатПанжикент?укмдориДиваштичтомониданАраб?алифалигинингХуросондагиноибиАмирал-Жарро?номига719 йилда?зилганмактубдир.

Араб?зувинингVII асрданXIV асргачашаклланганвамаш?урназари?тчихаттотлартоминиданэътирофэтилган–куфий, сулс, наш, му?а??а?, рай?оний, тав?иъ, ри??дебаталганетиуслубимавжуд. Айримхаттотларкуфийниасосийуслублар?аторигакиритмайдилар. Чунки, уларкейингиолтиуслубкуфийда?сибчи?ибшаклланган, деб?исоблайдилар. XIV асрохирларидаюзагакелганнастаъли?ваXVIII асрдапайдоб?лганшикастахатларини?амбаъзихаттотларараб?зувинингасосийуслубларига??шадилар.

Исломдиниваарабтилининг VII асриккинчиярмиданбошлабЯ?инва?ртаШар?даги?атор?лкаларга, кейинро?эсаАфрика, жанубийЕвропаваОси?дагик?пжойларгатар?алишибиланараб?зуви?амбиргаликдакирибборди.

Натижадаараб?зуви?ша?лкалардагихал?лартомонидан?злаштирилдивама?аллийтилларгамослаштирилган?олда??лланабошланди.

Араб?зувиМавароунна?ргаVII асрнингиккинчиярмидакирибкелди. VIII асрбошларидаарабхатида?зилган?ужжатларса?ланган. Бую?оридатилгаолинганПанжикент?окимиДиваштичнингАраб?алифалигинингХуросондагиноибий?ллаганмактубдир. Бу?ужжатарабтилидадир.

Араб?зувиМавароунна?ргакирибкелганданбошлабXIII асрларга?адарбу?зувдабитилганбирортатуркийтилдаги?ужжат, манба?озиргачамаълумэмас. XIII асрга?адармазкур?зувдагибарчаманбаларасосанарабтилидава?исманфорс-тожиктилидакитобот?илинган.

XI асрбошларидаМарказийОси?датуркийхал?, ?абилавауру?ларнингйирикмарказлашгандавлати–?ора?онийларсулоласиташкилб?лишибиланэскитуркийтилнингнуфузиошди, унингюксакадабийтилдаражасигаолибчи?ишжара?нида?аторолимушоирларетишибчи?ди. БуларгаXI-XII асрлардаижод?илганМа?муд?аш?арий, Юсуф?ос?ожиб, А?мадЮгнакий, А?мадЯссавий, СулаймонБо?ир?онийижодлариник?рсатишмумкин. Бумуаллифларнингасарлари?ам?зларияшабижодэтганXI-XII асрларкитоботтилма?сулотисифатидаэмас, балкиXIII асрданбошлабк?чирилган??л?змаларор?алиетибкелган. Демак, араб?зувидаяратилган?озиргитуркий??л?змаларкитоботларинингтарихи XIII асрданбошланади.

Баъзиишончлиманбалардак?рсатилишча, арабтилинингпайдоб?лишиваунингривожланишдавриучгаб?линади:

1. ?адимги(классикарабтилигачаб?лгандавр);

2. Классикараб

тили;

3. Замонавийарабадабийтили;

Энг?адимгиараб?зуви?а?идабизгачаетибкелганлихян, семуд, саф, ан-нимар(эрамизнинг328 йили), забад(эрамизнинг512 йили) ?зувлари?исобланади. Унингадабийформасиисломдинипайдоб?лмасданшаклланган (ХолидовБ.З. “Уч. ар. яз.” 3-бет)

К?плабса?ланганадабий?дгорликларклассикдавргат??рикелади. Будаврда, яъниклассикдаврдаяратилганк?плабасарларасосанисломгачапоэзия (шеърият) ?исобланиб, уузо?ва?то?закишаклдаса?ланганвафа?атVIII-IX асрлардаарабфилологларитомонидан?зиболинган.

Классикдаврадабиймероси?уръониКарим?исобланади. Ю?оридагиадабий?дгорликлардаарабтили?зинингграмматиктизимигаэгаб?лган, бойлексикага, ?адимгиарабтилигаваараб?абилаларила?жаларигаасослангантилгаайланганэди.

Классикарабтили?ртаваЯ?инШар?тилларинингривожланишигакаттатаъсирк?рсатди. Арабистилосисабабливаисломдининингтар?алишибиланарабтилининга?амиятиШар?даянадакучайди. Будаврдаарабтили?ртаваЯ?инШар?хал?ларинингмаданий?а?тидахал?аротилролини?йнади. Арабтилива?ртаваЯ?инШар?нингк?плабтилларигалексикасо?асидажудакаттаижобийтаъсирк?рсатди. Турк, форсаф?он(пушту) вабош?атилларлу?атбойлигининг50-60%иниарабс?злариташкилэтади.

?озиргикундаАфрика?итъасинингшимолида, АрабяриморолидаваОлдОси?даги 22 таарабдавлатларида–Мавритания, Марокаш, Жазоир, Тунис, Ливия, Миср, Судан, Жибути, Сомали, ?амаророллари, СаудияАрабистони, Яман, УммонСултонлиги, БирлашганАраб

Амирликлари, Ба?райн, ?атар, Кувайт, Иордания, Иро?, Фаластин, Ливан, Суриядаарабтилидавлаттили?исобланади. АрабадабийтилиXIX асрдашаклланабошланди. ?озирарабадабийтилибиланбир?атордак?плабма?аллийдиалектлар?аммавжуд. Энгк?птар?алгандиалектларданСаудияАрабистони, Иро?, Сурия, Миср, ваМа?рибла?жаладир. Арабадабийтилигаэнгя?иниСуриядиалекти?исобланади. Арабадабийтилиданкаттафар??илувчидиалект–буМа?рибдиалектидир. ?арбирдиалект?знавбатидабирнечашеъваларгаб?линади. Ла?жаларарабадабийтилига?арагандаторма?аллий, ?удудийа?амиятгаэгадир.

Арабадабийтили–давлаттили, ОАВ, адабийасарлар, фан, ягона?зув?амдабарчаарабмамлакатлариучунрасмийтил?исобланади. Бутиларабхал?ларибирлигинингтимсолидир. Лекинараблартурмушдаасосанла?жаданфойдаланадилар. Турлиарабмамлакатларинингхал?ларибир-бирларибилангаплашганларидабир-бирларинижуда?ийинтушунадилар. Арабларнингхал?тили–???????кундаликало?авоситаси?исобланиб?олмасдан, укино, театр, радио, телевидениеда?амкенг??лланилади.

Арабтилисомийтилларгуру?игакиради, унгаянаЭфиопиянингам?ар, тигре, ?адимгия?удий, иврит(Исроил), Малтатиллари?амкиради. Сомийтиллариграмматикасида, лу?аттизимидабирхиллик, ?хшашликмавжуд. Бутилларнингбарчасинис?злариасосанучундошлиб?либ, улардааффиксацияривожланган.

Арабтилидабойадабийасарларяратилган. “101 кеча” асарибутундун?гамаълумвамаш?урдир. Арабтилинингбаъзиатамалари?арбвабош?атилларга, шужумладанрустилига?ам?злашган. Масалан, адмирал, алгебра, аземут, маскарад, тариф, зенит, эмир, ?алвашуларжумласидандир.

Арабтилинингтаъсирини?збектилида?амкузатишмумкин. Маш?уртилшуносолимФоти?Абдуллаев?збектилидагиарабизм?а?идагитад?и?отишларида 55-60% арабс?зларининг?збектилига?злашганлигиниайтадилар.

?озирги?збекистон?удудидаяшаганк?пшоирва?зувчиларарабвафорстилидаижодэтганлар, уларни???????? ??(иккитилэгаси) ?зувчилардебаташган. Бобоколонимиз?азратНавоий?адимдаарабтилилу?атинияратганлар. ???? ????(еттиденгиз) дебномланганлу?атнингшундайаталишигасабаб, Навоийеттиманбаданфойдаланганлигигаишорадир. Биринчиманба?уръоникарим, иккинчиманба?адисишариф, учинчиманбаарабадаби?ти, 4-7 манбаларунгачаяратилганарабтилилу?атларидир. Навоийбулу?атнияратишдаФирузабодий (1326-1414)нинг???????????лу?атиданкенгфойдаланган. Навоийнингбулу?ати28 бобданиборатб?либ, ?арбирбоб28 тафаслгаб?линган. Мазкурлу?атдагис?зларохирги?арфларига?арабжойлаштирилган. Аввалохиргибитта?арфига?араб, кейингифаслдаохиргииккита?арфига?арабс?зларжойлаштирилган.

А.Навоийбулу?атни?зиданкейингиижод?илувчишоирларга?офиятопишосонб?лишиучунтузган.

А.Навоийбулу?атнини?оясигаеткизаолмаган, лу?ат?????–?ораламашаклида?олган, яънио??ак?чиришгаулгурмаган.

XVII асрдатуркияликлу?атшуносолимМанниний20 йилликумринианашулу?атнитартибгасолишгаба?ишлаб, о??ак?чирибкитобшаклигакелтирган. УнгабуишидаТуркиядагиКуняша?ри?окимихомийлик?илган. Узо?йиллик?аракатданкейинлу?атнинголтинусхасияратилган. У?озирА?София, Т?п?опикутубхоналаридаса?ланади. ?збекистонда?амлу?атнингиккинусхасимавжудлиги?а?ида

маълумотларбор.

Лу?атда 60минданорти?арабчас?зжамланган.

Арабтилиграмматикасинимукаммал?илибяратганАз-Замахшарий(1075-1144)ниало?идатаъкидлашлозим. Чункиу?????? ???? ?? ??????лу?атинияратган.

Н.М.Орифх?жаев

Fors tili haqida batafsil ma’lumot

Zamonaviy fors tili Eron islom respublikasining davlat tilidir. Bu til eroniy tillar guruhiga mansubdir, bu guruh esa o…z o…rnida slovyan, roman, german va boshqa ko…pgina tillar bilan bir qatorda Hind-Evropa tillari oilasi tarkibiga kiradi.

Shuningdek, eroniy tillar guruhiga Eron, Iroq, Afg…oniston, Pokiston, O…rta (Markaziy) Osiyo, Rossiya va Kavkaz orti hududida tarqalgan boshqa tillar kiradi: tojik, dariy, pashto (pushtu), osetin, kurd, tat, beluj, tolish, gilon, mozandaron, shuhon, rushon, voxon, yazg…ulom, ishkashim, munjon, ormuri, parachi, yag…nob, lur, baxtiyor va boshqa tirk tillar. Eroniy tillarga, shuningdek, o…lik tillar ham kiradi: avesto, qadimgi fors, midiya, alan, o…rta fors (pahlaviy), parfin, sug…d, xorazm, sak, baqtriya kabilar. Oxirgi paytlarda Eronda avesto, qadimgi va o…rta fors tillarini o…rganishga katta ahamiyat berilyapti. Bu tillarning lug…ati va morfologiyasini ko…pincha yangi terminlarni yasashda ishlatiladi.

Fors tili qadimgi tarixga ega. Qadimgi fors tiliga oid mixxat yozuvidagi yodgorliklar mil.avv. VI–IV asrlarga to…g…ri keladi. Milodiy I–VII asrlarda Eron davlatining tili o…rta fors tili yoki pahlaviy tili bo…lgan. Bu tilda asosi oromiy alifbosiga borib taqaladigan alifboda yozilgan ko…pgina adabiyotlar mavjud.

VII asrda islom tarqalganidan so…ng Eron hududida rasmiy til arab tili bo…ladi va yozuvi sifatida arabcha (chirmashib ketgan arab yozuvlari) i shlatila boshlanadi. Lekin arab tili turg…unligini ko…rsatgan va rivojlanishda davom etgan eroniylarning ona tilini siqib chiqara olmadi. Birinchi mingyillik oxirida shakllangan til yangi fors tili yoki klassik fors tili deb ataladi.

Eroniylar islom dini ni qabul qilib, uni hozirgi Kavkaz orti, O…rta Osiyo, Afg…oniston va Hindistonda tarqata boshladilar. Bu esa fors tilini “islomning ikkinchi tili” deb nomlanishiga asos bo…ldi. Bu hududning katta qismida klassik fors tili eroniylar, t ojiklar, hindlar va boshqa xalqlarning umumiy tiliga aylandi, u adabiy, ilmiy, madaniy va millatlararo muomala tili vazifasini bajardi. Shuning uchun bu hududning tillarida arabiy o…zlashmalari bilan bir qatorda forscha so…z va iboralar ko…pdir.

Ikkinchi mingyillik o…rtasiga kelib, yangi fors tilida lingvistik va ekstralingvistik sabablarga ko…ra, lahjalar tafovuti juda sezila boshlandi. Avvaliga, bu faqat talaffuz va og…zaki tilda ifodalangan bo…lsa, keyinchalik kitobiy matnlarning uslubshunosligi v a frazeologiyasiga ham o…td i.

Hozirgi davrga kelib, yangi fors tilining ikki avlodi o…rtasida tafovut yanada fundamental tus ola boshladi, ya?ni fonetika, grammatika, leksika va frazeologiya kabi barcha lingvistik darajalarda aks eta boshladi. Hozirda Eron, Afg…oniston va Tojikis ton hududida uch yaqin qarindosh davlat tillari: fors, dariy (Afg…onistonning boshqa davlat tili pashto yoki pushtu) va tojik tili amaldadir. Arab yozuvidan fors va dariy tillari foydalanadi. Tojik tili tashuvchilari XX asrning 30-yillaridan boshlab kirill yozuvidan foydalanishadi (20-yillarida ular lotin yozuvidan foydalanishgan). Lekin uchala til tashuvchilari bir-birlari

bilan tarjimonsiz gaplasha oladilar. Bu tillardan birini o…rgangan talaba yana ozgina tayyorgarlik bilan qolgan ikki til bila n ishlay oladilar.

Fors va dariy tillari alifbosida arab tilida mavjud bo…lmagan tovushlarni bildiruvchi harflar qo…shilgan. Fors tilida arabiy so…zlar ko…pchilikni tashkil qiladi: ba?zi matnlarda ularning soni 60-80%ga yetadi. Keyinchalik fors tilida turk-mo…g…ul, g…arbiy Yevropa va kam miqdorda ruscha o…zlashmalar paydo bo…ldi. XX asrning 30-yillaridan boshlab, Eronda o…zlashmalarni yo…qotish borasida qat?iy ishlar olib borildi. Boshida bu hamma o…zlashmalarga tegishli edi. Oxirgi paytlarda (1979 yildagi Islom i nqilobidan keyin) “tozalash”ning ob?ekti bo…lib noislomiy o…zlashmalar, ya?ni asosan ingliz va fransuz tillaridan o…zlashmalar bo…ldi. Ularning o…rniga fors tilida so…z yasash modellari asosida qurilgan asl forsiy elementli so…zlar kiritil yapti.

Fors ti lida boy adabiyot mavjud. Ro…dakiy, Firdavsiy, Umar Xayyom, Hofiz, Sa?di, Mavlaviy, Attorning nazmiy asarlari dunyo adabiyoti xazinasiga kirgan. XIX asrning oxiridan, bu tilda nasr keng rivojlana boshlandi. Uning rivojlanishiga Sodiq Hidoyat, Bo…zo…rg Alav iy, Muhammad Ali Jamolzoda, Sodiq Chubak, Jalol ol-e Ahmad, Xusrav Shohoni, G…ulomhusayn So?ediy, Bahrom Sodeqiy, Jamol mir Sodeqiy, Ismoil Fasih, Xushang Gulshiriy, Ahmad Mahmud, Muhammad Davlatobodiy kabi zamonaviy Eron yozuvchilari, Suhrob Sepehriy, Ahm ad Shomlu, Fo…rug… Farruxzod kabi shoirlar hissa qo…shdilar.

1) Lotin harflari asosidagi transkripsiya sistemasi:

Dariy tili–pushtu bilan bir qatorda Afg…onistonning rasmiy tilidir va yaqin qarindosh tillar bo…lmish fors va tojik tillariga o…xshab klassik fors-tojik adabiyoti (IX-XV asrlar) tiliga borib taqaladi. Bu til ham o…sha davrda parsī (arabiy shaklda farsī) yoki parsī-yi darī, ya?ni “saroy fors tili” deb atalgan, chunki bu til o…sha davrning saroy, ulamolar, siyosatchilar va adabiyotchilar, shuningdek, ilm-fan va huquq tili bo…lgan. Afg…onlar qadimgi atamani ishlatib, IX-XV asrlardagi klassik fors-tojik adabiyoti tiliga o…zining bevosita aloqadorligini ta?kidlashga harakat qilganlar.

Dariy tili tojik va fors tili bilan umumiy tarixga ega, u qadimgi va o…rta fors tiliga borib taqaladi. Oldinlari tadqiqotchil ar dariy tilini forsi-kobuliy yoki kobuliy, afg…on-fors, kobul-fors, kobul-tojik deb atashgan. Bu til asosan Afg…onistonning markaziy, shimoliy va g…arbiy viloyatlarida tarqalgandir. Taxminan 4 mln. odam uchun dariy tili uning turli lahja variantlarida ona til hisoblanadi, l ekin bu tilni Afg…oniston va Pokistonning boshqa ko…pgina xalqlari biladi. Dariy tilida gaplashuvchilarning soni 9-10 mln.ga yetadi.

Dariy tili eroniy tillarning janubi-g…arbiy guruhiga kiradi. Dariy tili yozuvi arab alifbosiga asoslangan bo…lib, unga ar ab tilida yo…q 4 harf: r, ?, ?, g qo…shilgan. Adabiy dariy tili asosida kobuliy lahjasi yotadi. Lahjalar ikki guruhga ajraladi: 1) shimoli-sharqiy Eron lahjalariga yaqin bo…lgan Hirot, Log…ar, Gardiz va Hozarajot nohiyalari shevalari; 2) tojik tilining jan ubiy lahja va shevalari bilan ko…p o…xshashliklari bo…lgan Badaxshon, Panjar, Kuhiston va Kobul shevalari. Dariy tilida arabiy o…zlashmalar juda ko…p. Dariy tiliga ko…p vaqtlardan beri yaqin aloqada bo…lgan pushtu tili katta ta?sir ko…rsatadi. Ayniqsa, bu leksika va fonetikada seziladi.

Dariy tili tipologiyasi nuqtai nazaridan, agglyutinatsiya elementli flektiv-analitik turning nominativ qurilishidagi tildir. So…zning flektiv o…zgarishi, shaxs-son qo…shimchalari ifodalangan fe?lda kuzatiladi. Jins grammat ik kategoriyasi mavjud emas. Jonli/jonsiz kategoriyasi morfologik ifodalanmagan.

土耳其语学习 语法及知识点

动词的静词形式 动词的静词形式是指动词兼有静词的某些语法特征的形式。它跟动词一样支配其它词，并且具有语态、时态、肯定与否定等形态变化，但不具有“式”的形态变化。动词的静词形式由动词词根或词干缀接动词的静词词尾构成。据此，动词的静词形式可分为三种： ? 名动词：gelmek, gitmek, okuma, yazma, geli?, gidi? 等。 ? 形动词：gelen adam, tan?d?k insan, pi?mi? yemek 等。 ? 副动词：gülerek bakmak, ??k?p gitmek, giderken a?lamak 等。 动词的静词形式具有两种语法功能： 1、在句子中起名词、形容词、副词等名词（静词）性词语的作用。 名词：?al??mak insanlar? ba?ar?ya g?türür. Okuma, insan?n ruhunu zenginle?tirir. 形容词：K?zarm?? patates ister misiniz? Gitti?imiz ülkede pek ?ok tan?d?k dostumuz var. 副词：?evreye bakarak yürüyordum. Kü?ük ?ocuk annesinden ayr?l?rken ?ok a?lad?. 2. 在主从复合句中起连接主句与从句的作用，从而使土耳其语的表达方式具有很强的灵活性和方便性。因为在土耳其语中，通常不是用连接词而是多用动词的静词形式（形动词、副动词）将从句连接于主句。但在其它语言中一般用连接词连接主句和从句。例如： ---Adam kar?? masada oturuyor. —Ben o adam? tan?yorum?B en kar?? masada oturan adam? tan?yorum. Nurten Han?m gazetesini okudu ve uyudu.?Gazetesini okuyup uyudu. Aysel Han?m ?antas?n? ald? ve evden ??kt?.?Aysel Han?m ?antas?n? alarak evden ??kt?. X. üN?TE / 第十单元 10.1. ADLA?TIRMA / 名动词-mA, -mAk, -(y)I? 兼有动词和名词的一些语法特征的动词形式叫做名动词。它表示行为动作的名称，在句子中起名词作用。名动词在动词词根或词干后缀接名动词词尾–mak,

土耳其语词汇

头 ba?耳 kulak 头发 sa?唇 dudak 眉毛 ka?脸颊 yanak 额头 al?n 口 a??z 眼 g?z 下巴?ene 鼻 burun 腕 bilek 手 el 膝盖 diz 指甲 t?rnak 胸 g??üs 脖子 boyun 踝 ayak bile?i 肩 omuz 肘 dirsek 臂 kol 趾 parmak 大腿 bacak 草莓?ilek 桃子?eftali 李子erik 西瓜karpuz 苹果elma 梨armut

香蕉muz 樱桃kiraz 菠萝ananas 橙子portakal 桔子mandalina 柚子greyfurt 柠檬limon 葡萄üzüm 无花果incir 橄榄zeytin 枸杞mu?mula 核桃ceviz 杏badem 国名人口语言阿富汗 Afganistan Afgan Afanca,Pe?tu 德国 Almanya Alman Almanca 美国 Amerika Amerikal? ?ngilizce 阿根廷 Arjantin Arjantinli ?spanyolca

Avustralya Avustralyal? ?ngilizce 阿尔巴尼亚 Arnavutluk Arnavut Arnavut?a 奥地利 Avusturya Avusturyal? Almanca 阿塞拜疆 Azerbeycan Azeri Azerice 比利时 Bel?ika Belcikal? Fransizca Flamanca 巴西 Brezilya Brezilyal? Portekizce 保加利亚 Bulgaristan Bulgar Bulgarca 阿尔及利亚 Cezayir Cezayirli Arap?a

土耳其语常用单词

卡乌秀巴西烤肉店(万寿路店) 地址: 海淀区万寿路西街6号68280698 姥爷Dede姥姥Anneanne奶奶Babaanne爷爷Dede叔叔Amca姑姑Hale舅舅Day?阿姨Teyze 一、打招呼 打招呼SEL?MLA?MA 你好！Merhaba. 早上好！Günayd?n. 下午好！Tünayd?n. 日安！?yi günler. 晚上好！?yi ak?amlar. 晚安！?yi geceler. 您好吗？Nas?ls?n?z? 我很好，谢谢！您好吗？?ok iyiyim, te?ekkür ederim. Siz nas?ls?n?z? 您夫人好孩子们都好吧？Kar?n?z ve ?ocuklar?n?z nas?llar?谢谢，她们也很好。Te?ekkür ederim, onlar da iyidirler. 二、自我介绍 自我介绍Kendiniz Hakk?nda 您贵姓？Ad?n?z nedir? 您是土耳其人吗？Türk müsünüz? 您是哪里的人？Nerelisiniz? 我的名字叫艾哈迈德。Ad?m Ahmet’tir. 我是土耳其人。Türküm.

我来自安卡拉。Ankara’dan geldim. 您贵姓？Ad?n?z nedir?您是中国人吗？?inli misiniz? 您是哪里的人？Nerelisiniz? 我姓张，叫小波。Soyad?m zhang, ad?m Xiaobo’dur. 我是中国人。?inliyim. 我来自北京。Pekin’den geldim. 您多大了？Ka? ya??ndas?n?z? 您是做什么的？Mesle?iniz nedir? 您有工作吗？??iniz nedir? 我今年18岁。18 (on sekiz) ya??nday?m. 我是一个学生。Ben bir ??renciyim. 我住在伊斯坦布尔。?stanbul’da oturuyorum. 我住在北京。Pekin’de oturuyorum. 我住在这家饭店。Bu otelde kal?yorum. 我在这里度假。Tatillerimi burada ge?iririm. 我的家人在另一座城市。Ailem ba?ka bir ?ehirde oturur.我爸爸是一个医生。Babam bir doktordur. 我已经结婚，有三个孩子。Evliyim v e ü? ?ocu?um var. 我有一个女儿和两个儿子。Bir k?z?m ve iki o?lum var. 我还没有结婚，和我的父母住在一起。Evli de?ilim, anne ve babamla oturuyorum. 我的妻子是一个教师。Kar?m bir ??retmendir.

土耳其语会话22~27

二十二、TA?IT ARACI 运输、交通工具 Otobüsle gidebilir miyim? 【奥淘标斯来给呆必力尔蜜易么】 我可以坐公共汽车去么？ Otobüse binmelisiniz. 【奥淘标塞冰麦力斯尼滋】 您得坐公共汽车 ?stayona hangi otobüs gider? 【伊斯它斯摇那汉给奥淘标斯给呆尔】 哪路公共汽车去火车站？ …ya bir otobüs var m?? 【…亚必尔奥淘标斯哇尔默】 有去…的公共汽车么？ …namaral? otobüs buradan ge?er mi? 【…奴玛拉勒奥淘标斯布拉荡该切尔蜜】…路公共汽车从这儿过么？ Otobüs dura?? nerededir? 【奥淘标斯度拉额耐来呆第尔】 公共汽车站在哪儿？ …ya giden otobüs nerede durur? 【…亚给淡奥淘标斯耐来呆度路尔】去…的公共汽车在哪儿停？ Metro ile gidece?im. 【麦特劳易来给呆皆么】 我坐地铁去 …ya bir gidi? bileti,lütfen. 【…亚必尔给第士必来替滤特番】

请给我一张去…的票 …istasyonuna gitmek istiyorum. 【…伊斯它斯摇奴那给特麦克伊斯替摇路么】 我想要去…火车站 Oraya gidince lütfen bana bildiriniz. 【奥拉亚给定皆滤特番巴那必勒第雷尼滋】 请您到了那儿通知我一下 Ka? durak kald?? 【卡其杜拉克卡勒德】 还有几站了？ Bundan sonraki otobüs ne zaman hareket eder? 【崩荡颂拉揩奥淘标斯耐咋芒哈来开苔呆尔】下一班公共汽车什么时候开 Nerede inmeliyim? 【耐来呆因麦力易么】 我该在哪儿下车 ü?üncü durakta inin. 【欲群居杜拉克他易宁】 您在第三站下 Son durakta inin. 【颂杜拉克他易宁】 您在最后一个站下 Aktarma yapmam gerekiyor mu? 【阿克它尔玛亚迫玛么该来揩摇尔木】 我得转车么 Nerede taksi bulabilirim? 【耐来呆它克斯布拉必力雷么】 在哪儿我可以叫到出租车 Hey Taksi!

植物的人格化

植物的人格化 美术学院1407班杨冬 4 松的品格是：坚强不屈。 《论语》上的：“岁寒，然后知松柏之后凋也。”岁寒，是每年天气最寒冷的时候。凋，是指树木落叶。 到了每年天气最冷的时候，就知道其他植物多都凋零，只有松柏挺拔、不落。比喻有修道的人有坚韧的力量，耐得住困苦，受得了折磨，不至于改变初心。 松文化的鲜明内涵有这样几点： 第一点，是高大挺拔的崇高美。 第二点，凌霜傲雪的坚贞美。 第三点，顽强不衰的生命美。 第四点，千姿百态的形态美。 梅花的花语：坚强高雅坚贞坚毅忠实忠贞冰雪林中著此身，不同桃李混芳尘。 梅花的品质：高贵，首先，梅花不畏严寒，这话不假。它在冬天开放，是它不愿与其他花 朵争芳斗艳,“凌寒独放 梅花似其玉洁冰清的气质，倔犟自强的品格意志，不屈不挠的抗争精神深深的打动着每一个人”. 古人关于梅花的良好品得的评价： 早梅齐已 万木冻欲折，孤根暖独回。 村前深雪里，昨夜一枝开。 兰花花语：淡泊、高雅，美好、高洁、贤德 “兰生幽谷，不以无人而不芳；君子修德，不为贫困而改节。”孔子一句话，便给予了兰花特有的美学价值----兰花具有“君子”的美誉.

《咏幽兰》 婀娜花姿碧叶长，风来难隐谷中香。 不因纫取堪为佩，纵使无人亦自芳 竹子的品质：挺拔坚韧,冬不落叶,四季长青，未出土时先有节,到凌云处亦虚心"高雅坚贞 的品质。 竹还是高雅，纯洁，虚心，有节气的精神文化象征。 雪暴之后，竹林更加青翠。水淋淋，亮晶晶，像琉璃，如青玉，手摸到竹竿上，有一种润滑感，一种小儿般的肌肤感。阳春生机勃发地来了，享受竹林的幽静，细闻竹叶的清香，心灵便在幽静与清香中袅袅升华，进入宠辱不惊、物我两忘的境界。 竹枝是女人的倩影，隐藏着女人的魂魄。 竹斑是女人的眼泪，浸润着女人的情感。 竹腔是男人的心怀，袒露着男人的胸襟。 竹与文化血脉相连。 菊花的花语：清净、高洁、我爱你、真情 幽人高士之花。菊花，幽独淡雅，孤高傲世，向来是幽人高士隐逸情怀的象征。感时伤怀之花。古人有重阳佳日登高望远、饮酒赏菊的习俗。坚贞高洁之花。菊花，不象牡丹那样富丽，也没有兰花那样名贵，但是，它傲霜抗寒，坚强不屈，它高洁幽雅，芳香四溢，引动了诗人的情思，激活了诗人的心智，促使他们写下了一曲曲借菊传情，托菊言志的颂歌。 饮酒其五 结庐在人境，而无车马喧。 问君何能尔心远地自偏。 采菊东篱下，悠然见南山。 山气日夕佳，飞鸟相与还。 此中有真意，欲辨已忘言。 荷花的花语：清白、坚贞纯洁 以荷花象征清白。荷花花朵艳丽，清香远溢，碧叶翠盖，十分高雅。周敦颐之名篇《爱莲说》称其“出污泥而不染”，赞美荷花的高贵品格，将其视为清白、高洁的象征。

学习土耳其语

相互学习土耳其之二 一、表示问候：你好= merhaba（玛哈巴）; selam 大家好= merhaba arkada?lar Welcome = Ho? geldiniz. 邀请方Ho? bulduk. 回答方你好吗？= Nas?ls?n?z? 正式Nas?ls?n? Or iyi misin ? 口头语早上好=günayd?n (格优耐多恩) 下午好=tünayd?n 、iyi gunler 、iyi ?-glenler 晚上好= iyi ak?amlar (依依阿库夏姆拉) 吃早饭了吗？=kahvalt? yapar m?s?n？ 吃午饭了吗？=??le yeme?i yer misin? 吃晚饭了吗？=ak?am yeme?i yer misin? 好胃口= afiyet olsun 谢天谢地我们又见面了=?ükür kavu?turana. 你好，很久没见= hey uzun zamand?r g?rü?müyoruz 好久不见= uzun zaman g?rü?emedik 你最近忙吗？= son günlerde me?gul m usun ? 忙什么？= neyle me?gul oluyorsun ? 你有空吗？= müsait misin? 怎么啦？= ne oldu ? or nas?l oldun? 二、问候应答表示：是吗？=de?il mi 是的=evet (艾维特) 多保重= kendinize iyi bak?n Eiminy 是突厥人=eiminy Türktür 我叫eiminy，这是我的名字= ben eiminy ，bu benim kart vizitim 非常美丽的名字，我很高兴认识你= ?ok güzel bir isim, memnun oldum. 非常高兴认识你！= tan??t???m?za memnun oldum！ 我也很高兴认识你= Ben de memnun oldum. 很高兴见到你= Seni g?rdü?üme sevindim. 很好！=Pekala. 我很好，谢谢= Te?ekkür ederim, iyiyim 我很好，你呢？= iyiyim ，sen nas?ls?n？非正式Te?ekkür ederim, siz nas?ls?n?z? 正式好= iyi ，坏=K?tüyüm. 不好= K?tü，不坏= Fena de?il， 不太好= ?ok iyi de?il ，还行= S?yle b?yle，不太坏= K?tü say?lmaz ， 不错= güzel ,fena de?il， 我很高兴= mutluyum 我今天很不好=bu gün iyi de?ilim 我很累= ?ok yorgunum 我很忙= ?ok me?gul oluyorum 不忙= müsaitim 我很担心你= seni i?in ?ok endi?eleniyourum！ 这是我的电话号码= bu benim telefon numaram 到目前为止都还好= ne kadar uzak , o kadar iyi 来吧= hadi 等一等= beklemek , sabretmek

语言学概论

语言学概论

语言学概论 简答题： 1、简述语言符号的任意性、线条性、强制性和可变性。 任意性：即符号的能指与所指之间是任意的，没有实质的必然的联系，其关系完全在社会中约定俗成。如汉语中的“shu”和英语中的“book”表示同类事物。 线条性：符号的使用只能在时间的线条上绵延，一个符号跟着一个符号依次出现，我们不能同时发出两个声音来，宛如一条联绵不断的线条，这就是语言的线条性。 强制性：指符号的音义关系一经社会约定而进入交际之后，每个人都得接受，绝不能随意更改。 可变性：由于语言是社会的产物，所以它随着社会的不断发展而发生或大或小的变化，并不是一成不变的。 2、简述语言变化的类型。 ①语音的变化。具有条件性、时间性、空间性，这种变化要通过方言或亲属语言对比，或通过记录语言的文字资料进行研究。 ②语法的变化。一方面是组合关系，表现在词序的变化。一方面是聚合关系，表现在形态改变、语法范畴、词类的发展。 ③词义的变化。新词产生，旧词消亡。词语的替换，词义的演变（扩大、缩小、转移）。 3、以汉语为例，简述归纳音位的基本方法。 从构成材料上看，可分为音质音位和非音质音位。归纳音位要遵守三个原则： ①对立原则。一定语言或方言中的两个音素，如在不同的语音环境中能区别意义，这两个音素就可以构成独立的两个音位。 ②互补原则。如果不同音素在相同的语音环境下不区别意义，我们称这些音素之间的关系为互补原则。

③相似原则。即两个或两个以上是音位是互补分布且在语言上相似或相近，这些音素就可以归为同一音位。 4、简述世界语言中常见的语法范畴。 根据某些语法意义的共同内容，把语法意义概括为几个基本类别，这种语法意义的类就叫做“语法范畴”。语法范畴可以分为“词法范畴”和“句法范畴”两类。由词的变化形式表示的语法意义就属于词法范畴。词法范畴又分为“体词属性范畴”和“谓词属性范畴”两类。常见的体词属性范畴有：（1）性；（2）数；（3）格；（4）有定和无定。常见的谓词属性范畴有：（1）时；（2）体；（3）态；（4）人称。由结构的变化来表示语法意义的形式就属于句法范畴。 5、简述世界语言的基本谱系分类。 按语言的渊源亲属关系来分类叫谱系分类。有亲属关系的语言组成一个语素，同一语素中按亲属关系的亲疏远近依次分为语族、语支、语群、语言、汉藏语系、印欧语系、乌拉尔语系、阿尔泰语系、南亚语系等。 6、简述语言符号的层级系统性、生产性特点。 层级系统性：指语言符号内部及语言符号之间 存在有规律性的东西，结构上层次分明、联系紧密，共同组成一个严密的层级体系，这种层级体系体现在组成规则和运转规则上。组成规则指语言是一种分层装置，从低到高分出若干层次，每一层又相互依存。运转规则指语言层级装置通过组合关系、聚合关系进行。 “层”：语言的底层（音位层）和上层（符号层）。 “级”：第一级——语素。是音义结合的最小符号。 第二级——词。由语素组成。 第三级——句子。由词通过组合而成。 生成性：指语言符号是一个开放的系统，它可以用有限的语言模式生产无限的语言或言语成分。 7、以汉英语为例，简述词组合时的基本模式。

土耳其语资料2

Anlam Belirsizli?i ??eren Türk?e S?zcüklerin Hesaplamal? Dilbilim Uygulamalar?yla Belirginle?tirmesi Zeynep Altan Zeynep Orhan Maltepe üniversitesi Fatih üniversitesi Bilgisayar Mühendisli?i B?lümü Bilgisayar Mühendisli?i B?lümü zaltan@https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,.tr zorhan@https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,.tr ?zet: Birden fazla anlama sahip herhangi bir s?zcü?ün tümce i?erisindeki yeri ?nemli olmaks?z?n, hangi anlamda oldu?u ile ilgili genellikle bir belirsizlik mevcuttur. Ki?i, anlam belirsizli?i olan bir tümceyi anlad??? zaman belirsizli?e neden olan s?zcü?ün di?er anlamlar?n? elemi?, sadece bir anlam?n? g?z ?nüne alm??t?r. ?nsano?lu anlama i?lemini ger?ekle?tiren bili?sel bir sisteme sahip oldu?u i?in, belirsizlik i?eren bir tümcenin anla??lmas? insan dil anlama sisteminde olas? anlam kümesi i?inden uygun anlam?n se?ilmesidir. Bu belirsizlik durumunun s?zcü?ün uygulanma ?ekline g?re uygun algoritmalar?n kullan?lmas? ile ??zümlenmesi do?al dil i?lemleme alan?ndaki ?al??malarla ba?lam??, hesaplamal? dilbilim ?al??malar?n?n yayg?nla?mas? ile daha da ?nem kazanm??t?r. S?zcük anlamlar?n?n belirginle?tirilmesi ?al??malar?, dilin do?as?n? inceleyen dilbilim ?al??malar?, metin veya konu?malar?n ?evirisinin yap?ld??? bilgisayarl? ?eviri sistemleri, bilgi y?netimi teknolojisi olarak kullan?lan bilgi geri getirimi ve ??kar?m?, ?nternet üzerinde arama motorlar?n?n tasar?m? gibi ?ok geni? uygulama alan?na sahiptir. Anahtar S?zcükler: Do?al dil i?leme, hesaplamal? dilbilim, kelime anlam?n? belirginle?tirme, belirsizlik, bütünce. Summary: Any word including more then one senses which is unimportant its part of speech generally contains ambiguity. When a person comprehends an ambiguous sentence, he or she has eliminated the other meanings of obscure word. Since human beings possess a cognitive system realizing the judgment process, comprehension an ambiguous sentence with human language understanding principle means to choose the appropriate meaning from a probable sense set. This ambiguity situation was partially solved with the initiating of natural language processing studies by applying the appropriate algorithms to the complex words, and became more emphasis as the computational linguistics researches extended. Word sense disambiguation encompasses very broad application areas such as linguistic studies which analyze the features of a natural language, machine translation systems translating the texts or speeches, information retrieval and extraction utilized as the knowledge management technology and the design of research engines on Internet. Key Words: Natural language processing, computational linguistics, word sense disambiguation, ambiguity, corpus.

具有民族特色的美国俚语

张爱容 （湖南涉外经济学院外国语学院，湖南长沙 410205） 摘要：美国俚语是美国英语的重要组成部分，美国大中学生是俚语创造和使用的中坚力量。本文从美国俚语的来源和传播、美国俚语的特征和美国俚语的社会功能等方面分析了美国俚语所反映的民族特色，有助于了解丰富多彩的美国语言与文化。 关键词：美国俚语；民族特色；社会功能 中图分类号：H313.3 文献标识码：A 文章编号：1673-2596（2012）07-0158-03 俚语是通俗的口头用语，属于俗语的一种，常常带有方言性，它既不同于语法不规范的用语，也不同于“乡下土话”。俚语的表达与口语体非常接近，有时甚至难以区分，一些人认为某个词属俚语体，而另一些人却把该词归为口语体。不同的词典对俚语的概念描述也不相同，如《韦氏大词典》将其定义为一种充满活力、色彩丰富或具有滑稽特点的词语构成的流行语言。这些词源于标准语言的非常规用法。《牛津英汉词典》给出的定义：俚语是一种高度口语化的语言，被人们看作是社会下层语言，当中既有新词又有某些被赋予特殊含义的流行词语。而《牛津高阶英汉双解词典》给俚语（slang）下的定义是：俚语是一种非正式的语言，通常用于口语中，主要用于特殊群体，如儿童、罪犯、军队等。总的说来，俚语是社会特殊群体所使用的非正式用语，具有特殊含义，通常见于口语表达而非书面表述。 俚语的产生可以追溯到18世纪中期，那时，人们将俚语（slang）认定为是一种行话（cant），是一群社会地位不高非名流的学生的语言，往往被一些语言大师排除在辞典之外。到了19世纪，俚语被看成是同一行业的暗语（argot）。20世纪初，随着cant, argot, slang的区分逐渐明显和讲俚语的人逐渐增多，俚语的作用和地位才开始上升。现代社会中，俚语已经成了英语中不可缺少的一部分，美国俚语是美国英语的一个重要组成部分。从嬉皮士到雅皮士都有自己的一套俚语，保守的中产阶级知识分子、政界人士也使用俚语，甚至美国总统为了树立起“亲民”形象，在某些场合也会使用俚语（林玲帼，楚至大.1994）。例如，在美国总统大选中，the rubber chicken circuit被用来指候选人为竞选总统而往返各地的旅行，launch pad被指开展某种活动吸引电视新闻界，以便当候选人在活动中宣布参选时有电视新闻记者为他大造声势。各色各样的俚语在美国英语词汇中占有相当的比重，约为美国人平均词汇量的十分之一（秦秀白.1986.25-38）。这既是美国英语的一大特色，也是美国民族精神和时代特征的反映。 一、美国俚语的来源及传播 俚语的产生与社会、历史、文化、种族等均有联系，美国的早期社会文化为美国俚语的产生提供了条件。18、19世纪开发美洲的时候，以及后来的西部开发，西部移民人口流动亮增大,方言和行话贴近生活，比较容易传播，逐渐成为俚语，并逐渐被大多数人采用。美国是多民族混合而成的新兴民族，各民族移民到达美国后不会马上将自己的语言和表达方式全部舍弃，相反，在同群体中他们会仍然使用自己的语言，甚至将他们的表达传播出去。这些民族不断创造出新词汇，产生了许多具有原民族特色的英语词汇，因而美国英语中外来词和俚语不断增加。另外，美国人民富于创造性和进取心，流动性强，爱搬家，爱变换工作，在流动过程中，方言和行话由于贴近生活比较容易传播而成为一般的俚语，这些都加速了俚语美国的传播。另外，美国人说话办事讲究时间和效率，而用俚语能收到更快捷、更简易地交流思想的效果。可以说，美国特殊的历史以及美国人的性格特点为俚语的使用和发展创造了条件（杨金秋.1997）。我国研究者蔡昌卓（2002.247）总结了美国俚语产生和传播的三种文化条件：一是美国人乐于接受新事物，敢于挑战新思想；二是美国是一个多民族的混合体，不同的少数民族容易产生大量的俚语；三是美国对这些少数民族带来的表达没有实行扼杀，而是让其与主流文化在民主基础上结合。 美国社会的亚文化为俚语的产生提供了有利条件。过去它是吸毒者、流浪汉、无业游民、

土耳其语词汇与句式

Pazartesi 星期一Sal?星期二 ?ar?amba星期三Per?embe星期四Cuma 星期五 Cumartesi 星期六 Pazar 星期天 dün 昨天 evvelsi gün 前天yar?n明天yar?ndan sonraki gün 后天 Bugün ?ar?amba. Dün ?ar?ambayd?.昨天是星期三. Dün pazartesiydi 昨天是星期一. Dün cumayd?.Yar?n sal?.明天是星期二. Yar?n per?embe. Evvelsi gün ?ar?ambayd?前天是星期三Yar?ndan sonraki gün Per?embe后天是星期四. Evvelsi gün sal?yd?.前天是星期二 Bugün günlerden ne? Sal?.今天是星期几？星期二. Bugünün tarihi ne? 5 Nisan- 今天几号？四月五号。Dün günlerden neydi? Sal?yd?.昨天是星期几？星期四. Dünün tarihi neydi? 14 Ekimdi. 昨天是几号？十月十四号. hava 天气s?cak热So?uk冷?l?k暖ya?mur雨güne?阳光明媚 kar 雪 bulutlar 多云?emsiye 雨伞 bir ?apka帽子ya?murluk雨衣güne?g?zlü?ü太阳镜 Hava ?l?k. 天气暖和 Hava so?uk. Hava s?cak.天气炎热 Hava nas?l?天气怎样？?imdi ya?mur ya??yor.正在下雨?imdi güne?li.现在阳光明媚?imdi bulutlu. ?imdi kar ya??yor.正在下雪Atk?tak?yor.他带着围巾. ?emsiyesi var 他有雨伞Güne?g?zlü?ütak?yor.他带着太阳镜?apka tak?yorlar.他们戴着帽子?emsiyesi var, ?ünkü ya?mur ya??yor.他打着一把伞因为在正在下雨Güne?g?zlü?ütak?yor, ?ünkü güne?li.他带着太阳镜。因为阳光很刺眼. ?apka tak?yor, ?ünkü so?uk ve bulutlu. 他戴着帽子因为冷又多云. Atk?tak?yor, ?ünkü kar ya??yor.他带着围巾因为正在下雪. Neden güne?g?zlü?ütak?yorsun? ?ünkü hava güne?li.你为什么戴着太阳镜？因为阳光很刺眼。Neden ?emsiyen var? ?ünkü hava ya?murlu.你为什么打着伞？因为正在下雨. Neden ?apka tak?yorsun? ?ünkü hava so?uk ve bulutlu Neden atk?tak?yorsun? ?ünkü kar ya??y or. ?emsiyem var ?ünkü ya?mur ya??yor我打着一把伞因为正在下雨. Atk?tak?yorum ?ünkü so?uk. Güne?g?zlü?ütak?yorum ?ünkü s?cak ve güne?li我戴着太阳镜，因为天气炎热且阳光很刺眼。?apka tak?yorum ?ünkü ya?mur ya??yor. Hava nas?l?S?cak.天气怎样？天气炎热Hava nas?l? Bulutlu Hava nas?l?Ya?murlu. Hava nas?l?So?uk. Birisi z?pl?yor有人在跳。 Herkes z?pl?yor.都在跳 Z?playan var m?? Evet, k?rm?z? g?mlekli adam. 有人在跳吗？是的，那个穿红衬衫的男人在跳。 Hi? kimse z?plam?yor.没有人在跳. ?antan?n i?inde bir ?ey var. 有些东西在袋子里 Her?ey torban?n i?inde.所有东西在袋子里?antan?n i?inde hi?bir ?ey yok. 袋子里什么东西都没K?rm?z? ?antada bir ?ey var m??红色袋子里有东西吗？ Birisi okuyor 有人在读. Birisi boyuyor. 有人在刷漆 Kimse oturmuyor. 没有人坐着 Kimse ayakta durmuyor 没人站着 Bir ?ey sar? ve bir ?ey mavi. 有些东西是黄色的，有些东西是蓝色的. Hi?bir ?ey mavi de?il.没有一个东西是蓝色的. Her ?ey k?rm?z?.所有的东西是红色的K?rm?z? bir ?ey var m?? Evet, kutu. 有个红色的东西吗？是的.那个盒子. Birisi telefonda. 有人正在打电话 Birisi araba kullan?yor.有人正在用车 Birisi kanapede uyuyor 有人睡在沙发上 Birisi yiyor ve televizyon izliyor.-有人正在一边吃一边看电视. Herkes zaten yüzüyor. 所有人都在游泳. Yüzen var m?? Evet, iki k?z yüzüyor Henüz kimse yüzmüyor. 没有人在游泳。Birisi henüz yüzmüyor.一个人没游泳. K?z?n yiyecek hi?bir ?eyi yok. 那个女孩没有吃的东西了K?z?n yiyecek bir ?eyi var 那个女孩又吃的东西Masan?n üzerinde hi?bir ?ey yok. Her?ey masan?n üzerinde Herkes arabada 所有人在车上 Arabada kimse yok. Birisi turuncu bir g?mle?e bak?yor.有人在看橘黄色的衬衫.

土耳其语音简介

土耳其语音简介 土耳其语有29个字母： 元音8个：a, e, ?, i, o, ?, u, ü. 辅音21个：b, c, ?, d, f, g, ?, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ?, t, v, y, z. 土耳其语的读音大部分与汉语拼音相近，而且没有音标，怎么写就怎么念 从理论上说，任何外语读音都不能用汉语注音。土耳其语也一样。但是，要想用一篇短文介绍清楚土耳其语的语音是不可能的。对于不懂土耳其语，又想学几句土耳其语日常对话的朋友来说，只好用这个不是办法的办法了。要真的想学习土耳其语，不要用这种办法。现在市面上出版的土耳其语教材有外语教学与研究出版社出版的李智育、周正清编著的《土耳其语》和刘钊等编著的《土耳其口语》，应该可以买到。我没有见过这些土耳其语教科书，但是他们都是正规院校的老师，应该是比较权威的。 土耳其语看似简单，要学好还真不容易。其中门道也很多，这里只是简单介绍一下，如有误导，看客责任自负，巴爷概不负责。 首先说元音： 1. 元音a：后、宽、非圆唇元音。元音a的读音与汉语拼音的a相同，读“啊”。有时元音a还有长音形式a。 2. 元音e: 前、宽、非圆唇元音。元音e的读音与汉语拼音的ai相近，但是音域比ai要窄。 3. 元音?: 后、窄、非圆唇元音。元音?的读音与汉语拼音的e相近，但是发音部位比汉语拼音的e靠前。有时元音?还有长音形式?。读音与元音i相同，有时干脆写成i。 4. 元音i: 前、窄、非圆唇元音。元音i的读音与汉语拼音的i相同，读“一”。 5. 元音o: 后、宽、圆唇元音。元音o的读音与汉语拼音的ao相近，但是音域比汉语拼音的ao要窄。 6. 元音?: 前、宽、圆唇元音。元音?的读音与汉语拼音的ue相近。 7. 元音u: 后、窄、圆唇元音。元音u的读音与汉语拼音的u相近同，读“乌”。有时元音u还有长音形式?。读音与元音ü相同，有时干脆写成ü。 8. 元音ü: 前、窄、圆唇元音。元音ü的读音与汉语拼音的ü相近同，读“淤”。 再说辅音：

土耳其语语音和谐

土耳其语语音和谐 土耳其语语法二、语音和谐 和谐是土耳其语遵循的一条重要的语音规则（切记就象公式或乘法口诀一样）。 土耳其语的和谐包括：元音和谐和辅音和谐。 1、元音和谐 元音和谐分为前元音、后元音和谐，圆唇元音、非圆唇元音和谐。 其中： 前元音、后元音和谐（大和谐）指前元音后跟前元音，后元音后跟后元音。 圆唇元音、非圆唇元音和谐（小和谐）指非圆唇元音后跟非圆唇元音，圆唇元音后跟窄的圆唇元音或宽的非圆唇元音。 ①、大和谐和谐规则可以归纳为： A→A / I：al?ak，a??k E→E/ ?：ekmek，ekin I→A / I：?slak，???k ?→E / ?：i?ecek，i?ki O→A /U：ocak，okul ?→E /ü：?zel，?ykü U→A /U：u?ak，uyku ü→E/ ü：ü?gen，ütü ②、小和谐 在非圆唇元音后 A→A / I：anlam，a??k E→E / ?：elemak，e?itim I→A / I：?smarlamak，?s?nmak ?→E / ?：izlenmek，izin 在圆唇元音后 O→A / U：oynamak，okul ?→E / ü：??retmen，??üt U→A / U：uyanmak，uyku ü→E / ü：üretmek，ütü 2、辅音和谐 辅音和谐是指清辅音后面跟清辅音，浊辅音后面跟浊辅音。 ①、单词中的辅音和谐，如：eski，ba?ka，tanr?，y?ld?z。 ②、词缀中的辅音和谐，如：Türk-?e，di?-?i，bil-gi，av-c?，g?r-gü，ev-de，ev-dir，ev-den，?i?ex-tir，?i?ex-te，?i?ex-ten。 3、元音对辅音影响 在撒拉尔语中，元音对辅音影响的影响主要体现在以元音结尾的单词后加词缀时，一般跟浊辅音这一点上。例如：dergidir，sevgim，ak?ll?d?r等。

学土耳其语的网站

Türk okul sitesi 在线课程： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/maxnet/tur/ https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/maxnet/tur/ https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, 在线字典： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/cgi-bin/compdict.pl https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/sozluk/yenisozluk.htm https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, 多语互译: 土耳其，英语，法语，意大利语，德语，西班牙语，丹麦语https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, 广播：

https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,.tr https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,.tr 报纸： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html, https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/turkish/ 土耳其语BLOG： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/m/bayzhou 土耳其语谚语： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/idioms-turkish-a.html BOLJON的语言BLOG： https://www.wendangku.net/doc/601616494.html,/u/1234297744

2021年土耳其语会话9~11

九、B?LG? ED?NME，YER SORMA 欧阳光明（2021.03.07） 了解情况；询问地方 Müze (istasyon，park…) nerededir? [谬哉(伊斯它斯要,帕尔克…)耐耳呆地耳] 博物馆(火车站、停车场…)在哪? Biletleri nereden alabilirim ? [比来特来雷耐来谈阿拉比例雷么] 我从哪能买到票？ Nereden geliyorsunuz？[耐来淡该力要耳书奴滋] 您是从哪来的？ … ne kadar uzakl?kta？[… 耐卡大尔吾咋可勒克它] … 有多远？ Ne istiyorsunuz？[耐伊斯替摇尔酥奴滋] 您要点什么？ Ne arzu ediyorsunuz？[耐阿尔汝艾第咬耳酥努滋] 您要点什么？ Size yard?m edebilir miyim？ [塞哉亚而得卖呆必力而密易么] 我可以帮助您吗？ Bunun ?ngilizcesi nedir？ [不努因给力子皆丝耐第耳]

这个词的英语意思是什么？ Yak?nlarda bir internet kafe var m?？ [亚肯拉而大笔而因太而耐特咖啡哇而默] 这附近有网吧吗？ Emaillerimi nerede okuyabilirim？ [依美来雷密耐来呆奥库牙笔力雷么] 我在哪能读到电子邮件？ Nereden bir faks ?ekebilirim？ [耐来谈笔而发克斯切开笔力雷么] 我在哪可以发传真？ Cep telefonum i?in nereden bir kontür alabilirim？ [皆破苔来佛努么依寝耐来谈笔而空突而阿拉笔力雷么]在哪能买到手机充值卡？ Bu i?aret nedir？ [不一撒来特耐地而] 这是什么标志？ Tuvalet（gi?e…）nerededir？[土挖来特（给晒）耐来呆地而]洗手间（售票处）在哪？ …ya nas?l g?debilirim？ […亚那瑟乐给呆笔力雷么] 去…我怎么走？ Ne kadar sürer？[耐卡大耳叙来而] 需要多少时间？ Bu ne demektir？[不耐呆卖克替而]

北语语言学及应用语言学专业 语言学概论

北语语言学及应用语言学专业语言学概论 2011语言学及应用语言学专业 语言学概论（150分）一、填空?? 1.现代汉语属于（）语言学，汉语史属于（）语言学? 2.发音学研究语音的（?）属性，听觉语言学研究语音的（?）属性 3.意义相同或相近的词聚叫（?），语音形式相同或相近的词聚叫（?） 4.Present（礼物）和present（赠送）通过（?）区别意义 5.动词的凉和形容词的凉通过（?）区别意义。这个题给注音了，一个2声，一个四声 6.洋泾浜只有（?）形式 7.文字的产生，从时间和空间上（?）语言的交际功能? 二、名词解释20 1.非对立关系 2.共同语? 3.语言能力? 4.句法同义?? 5.词义的扩大 三、判断并改错20 1.送气音发音时声带都不参与活动 2.自愿融合和被迫融合是两种语言接触不可回避的毕竟之路 3.同音词的存在和音义结合的任意性密不可分 4.语言能力包括抽象思维能力和随时发音的能力 5.英语中wrote和sat同过内部屈折（记得不全）

6.社会方言在语音词汇语法方面存在特点（大约是这样） 7.层次性是任何语言系统都存在的突出特征 8.数的语法范畴在所有语言中都存在 9.我国境内汉藏语系的语言最多 10.记事图画都不是独立的文字 四、分析题30 1.分析汉语和英语中[p] [p‘]是否都能归为同一个音位 2.q,k是否是互补关系，为何将他们划为2个音位 3.以黑客黑布黑包黑板为例，分析词和词组的区别 4.什么是语音对应规律，以汉语为例说明。 5.英语中处于起音位置和收音位置的音位各5个? 6.分析单纯词和合成词（这道题是各种类型的借词） 五、描写题10 1.已知一个语言系统中有m d k三个音位，且它们都处在双向聚合群中，请推断其余的音位并写出该双向聚合群 2./p/有[p][b]两种形式，问它们是什么情况下的音位变体，属于什么类型的音位变体 六、简答题30 1.语言和言语的区别与联系 2.同一聚合群中不同音位在组合能力上有何表现 3.等义词产生的原因以及他在具体语言中发展的趋势 4.汉语中公母，男女，雌雄是否表达性的语法范畴 5.什么是普遍特征，普遍特征在语法上有什么表现 6.比较社会方言和地域方言的异同